Tìm hiểu chung về tác giả, tác phẩm Lặng lẽ Sa Pa
Để soạn bài Lặng lẽ Sa Pa hiệu quả nhất, bạn nên xây dựng được nền tảng kiến thức về tác phẩm cũng như tác giả Nguyễn Thành Long.
Tác giả Nguyễn Thành Long
Một số thông tin cơ bản nhất về tác giả mà bạn có thể áp dụng cho phần tiểu dẫn trong các dạng đề kiểm tra hay đề thi như sau:
Tiểu sử:
Phong cách sáng tác:
Thành tựu văn học:
Tác phẩm Lặng lẽ Sa Pa
Bên cạnh những thông tin về tác giả, tìm hiểu chung về tác phẩm là một phần không thể thiếu trong quá trình soạn bài Lặng lẽ Sa Pa. Một số thông tin về tác phẩm bạn có thể tham khảo:
Hoàn cảnh sáng tác: Truyện ngắn Lặng lẽ Sa Pa được trích từ tập Giữa trong xanh, xuất bản năm 1972. Tác phẩm là kết quả của chuyến đi thực tế lên Lào Cai trong mùa hè năm 1970 của tác giả.
Bố cục: Tác phẩm được chia làm ba phần:
Tóm tắt tác phẩm: Truyện kể về cuộc gặp gỡ tình cờ của anh thanh niên, ông họa sĩ, cô kĩ sư và bác lái xe tại trạm khí tượng trên đỉnh núi Yên Sơn. Khi ông họa sĩ và cô kĩ sư lên thăm nơi ở và làm việc của anh thanh niên, anh đã có cơ hội bộc bạch về công việc và cuộc sống đầy khắc nghiệt mà thú vị của mình. Tại đây, ông họa sĩ là người đã phát hiện ra phẩm chất cao quý, tâm hồn chân thực của anh nên muốn vẽ một bức chân dung về anh nhưng anh đã từ chối và giới thiệu cho ông những người mà anh cho là xứng đáng hơn. Câu chuyện đã làm cô kĩ sư và ông họa sĩ sống dậy những khát vọng cống hiến trước khi họ phải chia tay trong tình cảm lưu luyến, bồi hồi.
Giá trị nội dung: Tác phẩm Lặng lẽ Sa Pa đã thành công khắc họa hình tượng con người lao động với những cống hiến thầm lặng mà cao cả cho đời, tiêu biểu chính là nhân vật anh thanh niên làm công tác khí tượng trên đỉnh núi cao. Từ đó, tác phẩm ngợi ca vẻ đẹp của người lao động cũng như đề cao ý nghĩa của những công việc lặng thầm mà vô cùng ý nghĩa.
Giá trị nghệ thuật: Tác phẩm đã vô cùng thành công trong việc xây dựng hình tượng nhân vật, tình huống truyện. Việc miêu tả nhân vật từ điểm nhìn khách quan, kết hợp nhuần nhuyễn với yếu tố tự sự và trữ tình khiến hình tượng nhân vật đã đẹp lại càng ấn tượng hơn.
Hướng dẫn soạn bài Lặng lẽ Sa Pa
Soạn bài Lặng lẽ Sa Pa giúp bạn nắm được khái quát nội dung của tác phẩm, từ đó phân tích và cảm thụ tác phẩm một cách sâu sắc hơn. Sau đây là hướng dẫn soạn bài chi tiết và đầy đủ nhất:
Soạn bài Lặng lẽ Sa Pa theo câu hỏi trong sách giáo khoa
Bạn có thể tham khảo theo định hướng trả lời sau để soạn văn một cách chỉn chu và đầy đủ nhất:
Câu 1: Nhận xét về cốt truyện và tình huống cơ bản của truyện ngắn “Lặng lẽ Sa Pa”. Tác phẩm này, theo lời tác giả là “một bức chân dung”. Đó là bức chân dung ai, hiện lên trong suy nghĩ cái nhìn của nhân vật nào?
Câu 2: Phân tích nhân vật anh thanh niên trong truyện.
Đôi nét về nhân vật anh thanh niên và hoàn cảnh sống:
Công việc chính:
Những nét đẹp của nhân vật:
Đánh giá về nhân vật: Anh thanh niên là đại diện chung cho những người lao động nhiệt huyết, sống đẹp, cống hiến vì Tổ quốc một cách thầm lặng. Những con người lao động giản dị ấy ngày đêm cống hiến mà không đòi hỏi điều gì xa xỉ, có lối sống tích cực, lạc quan, khiêm nhường.
Câu 3: Phân tích nhân vật ông họa sĩ:
Câu 4: Trong tác phẩm này có sự kết hợp giữa các yếu tố trữ tình, bình luận với tự sự. Em hãy chỉ ra các chi tiết tạo nên chất trữ tình cho tác phẩm và nêu tác dụng.
Chất trữ tình đến từ vẻ đẹp của thiên nhiên Sa Pa thơ mộng:
Chất trữ tình toát lên từ vẻ đẹp tâm hồn của con người:
Tác dụng: Những yếu tố trữ tình giúp cho câu chuyện giống như một bài thơ đẹp đẽ, làm nên sức hấp dẫn của tác phẩm. Không chỉ tạo không khí thân tình, các chi tiết này còn góp phần nâng cao ý nghĩa và vẻ đẹp của sự vật, con người bình dị được miêu tả trong truyện, làm tư tưởng của truyện được bộc lộ rõ nét và sâu sắc.
Soạn bài Lặng lẽ Sa Pa phần luyện tập
Bạn có thể tham khảo phần luyện tập phát biểu cảm nghĩ về nhân vật ông họa sĩ như sau:
Ông họa sĩ trong tác phẩm “Lặng lẽ Sa Pa” là một người từng trải, am hiểu sâu sắc về nghệ thuật và cuộc sống. Qua lời nói, cử chỉ và thái độ của ông, hình ảnh nhân vật anh thanh niên hiện lên rõ nét, đồng thời mở ra nhiều khía cạnh ý nghĩa về cuộc sống và nghệ thuật. Ông luôn trăn trở về sứ mệnh nghề nghiệp của mình, thừa nhận sự bất lực của hội họa trong hành trình vĩ đại của cuộc đời.
Ngay từ phút đầu gặp anh thanh niên, ông đã bị xúc động và bối rối, bởi ông đã tìm thấy điều mà ông vẫn luôn khao khát. Trước chàng trai trẻ đáng yêu, ông họa sĩ cảm thấy như “nhọc quá” vì những suy tư về anh. Ông họa sĩ trong truyện ngắn là một trí thức lịch thiệp, một nghệ sĩ chân chính và một người “sâu sắc nước đời”. Sự từng trải nghề nghiệp và khát khao tìm kiếm đối tượng của nghệ thuật đã làm cho nhân vật ông họa sĩ trở thành biểu tượng của sự hiểu biết và nhạy cảm trong nghệ thuật cũng như hiện thực cuộc sống.
Soạn bài Lặng lẽ Sa Pa đầy đủ cần đáp ứng yêu cầu gì?
Để đảm bảo bạn có thể hiểu và cảm thụ tác phẩm chính xác, soạn bài Lặng lẽ Sa Pa cần đảm bảo những lưu ý quan trọng sau:
Soạn bài Lặng lẽ Sa Pa đầy đủ phải bao gồm nền tảng kiến thức về tác giả, tác phẩm cũng như định hướng trả lời các mẫu câu hỏi được chuẩn bị theo sách giáo khoa. Soạn bài trước khi lên lớp là một phương thức học tập hiệu quả, giúp bạn có sự chủ động trong tư duy, từ đó lĩnh hội kiến thức tốt hơn.